Ózbekistan tariyxı, 10 klas, Rajabov Q., Zamonov A., 2017

Ózbekistan tariyxı, 10 klas, Rajabov Q., Zamonov A., 2017.

Учебник по истории для 10 класса на каракалпакском языке.

   Tariyx xalıqqa sabaq hám bilim beredi. Tariyxtı úyrenbey turıp, keleshekti bilip bolmaydı. Hárbir insan, hárbir xalıq óz ótmishin hám keshirmelerin ata-babaları tárepinen jaratılǵan tariyxıy kitaplardı dıqqatlılıq penen oqıw, úyreniw arqalı bilip aladı. Tariyx insan aqıl-oyı hám oylawınıń sonday bir ájayıp hám káramatlı jemisi bolıp, onıń ruwxıy qúdireti hám járdemi menen biz barlıq ótmish zamanlardıń adamlarına sırlas, muńlas bolamız, ótken ásirler dizbegin pútkil keshirmeleri, gúresleri, qarama-qarsılılıqları menen kóz aldımızda sáwlelendiremiz. Insan tariyxtan tálim-tárbiya aladı, tariyx úlken sabaq beredi. Tariyx sabaqlarınan ózine tiyisli juwmaq shıǵara almaǵan, ótken kúnin jaqsı bilmegen millettiń keleshegi ózózinen belgili.




Ózbekistan SSRnıń dúziliwi, onıń aymaǵı hám xalqı.
1925-jılı 13-fevralda Buxarada arnawlı qurılǵan Xalıq úyinde Pútkil Ózbek (Ózbekistan SSR) Sovetleriniń I shólkemlestiriw qurıltayı ashıldı. Qurıltayda Moskvadan arnawlı kelgen Pútkil Awqam (SSSR) Oraylıq Atqarıw Komiteti baslıǵı Mixail Kalinin qatnastı hám sóz sóyledi. Qurıltay qatnasıwshıları tárepinen 17-fevralda «Ózbekistan Sovet Socialistlik Respublikasın dúziw haqqında Deklaraciya» qabıl etildi. Deklaraciyada jańadan dúzilgen Ózbekistan SSR quramına Tashkent, Samarqand, Ferǵana, Qashqadárya, Zarafshan (Buxara), Surxandárya, Xorezm wálayatları hám Tájikstan ASSR kirgenligi ayrıqsha aytıp ótildi. Qurıltayda respublikanıń joqarı organları: Ózbekistan SSR Oraylıq Atqarıw Komiteti (ÓzSSR OAK) hám Ózbekistan SSR Xalıq Komissarları Soveti (ÓzSSR XKS) dúzilgen. Belgili mámleketlik isker Fayzulla Xojaev Ózbekistan SSR Xalıq Komissarlar Soveti baslıǵı, «Qosshı» uyımı jetekshisi Yuldash Axunbabaev Ózbekistan SSR Oraylıq Atqarıw Komiteti baslıǵı lawazımlarına saylandı.

Bul waqıtta Ózbekistan SSR aymaǵı 312 394 km2, xalqı 3 963 285 adam bolǵan (oǵan Tájikstan ASSR hám Qaraqalpaqstan avtonom wálayatınıń aymaǵı hám xalqı kirmeydi). 1924-jıldıń aqırında Orta Aziya respublikalarında barlıǵı bolıp 8 131 062 adam jasaǵan bolıp, olardıń derlik yarımı Ózbekistanda jasaǵan.

MAZMUNÍ.
Kirisiw.
Birinshi bap. Túrkstan úlkesinde sovet hákimiyatınıń ornatılıwı hám de ózbek xalqınıń ǵárezsizlik ushın gúresi (1917—1924-jıllar).
§1. Túrkstan úlkesi 1917-jıl fevral — oktyabr aralıǵında.
§2. Túrkstanda sovet hákimiyatınıń májbúriy túrde ornatılıwı hám de bolshevikler diktaturası.
§3. Túrkstan Avtonomiyası—túpkilikli jerli xalıqlar mámleketshiligi tariyxında jańa basqısh.
§4. Túrkstan úlkesinde sovet hákimiyatı basqarıw sistemasınıń dúziliwi hám ekonomika tarawındaǵı ózgerisler.
§5. Túrkstan ASSRda sovet hákimiyatına qarsı qurallı háreketler.
§6. Buxara ámirliginde reformalar ushın gúres hám de armiya tárepinen ámir hákimiyatınıń qulatılıwı. BXSRnıń dúziliwi hám háreketi.
§7. Xiywa xanlıǵındaǵı jaǵday hám de xan hákimiyatınıń qulawı. XXSRnıń dúziliwi hám túrli reformalar.
§8. BXSR hám XXSRda qızıl armiyaǵa qarsı gúres.
§9. Orta Aziya respublikalarında ótkerilgen milliy-aymaqlıq shegaralanıw hám onıń aqıbetleri.
Ekinshi bap. Sovet hákimiyatınıń Ózbekistanda júrgizgen siyasatı (1925—1939-jıllar).
§10. Ózbekistan SSRnıń dúziliwi.
§11. Ózbekistanda awıl xojalıǵın kollektivlestiriw siyasatı hám de kulaklardıń súrgin etiliwi.
§12. Ózbekistanda industriyalastırıw siyasatınıń ámelge asırılıwı hám kadrlar máselesi.
§13. Ózbek hayal-qızlarınıń azatlıqqa shıǵarıw procesi hám mashqalalar.
§14. Ózbekistanda sovet hákimiyatı alıp barǵan mádeniy siyasat.
§15. Sovet hákimiyatınıń Ózbekistandaǵı repressiya siyasatı: onıń mazmunı hám aqıbetleri.
Úshinshi bap. Ózbekistan Ekinshi jáhán urısı jıllarında (1939—1945-jıllar).
§16. Ekinshi jáhán urısınıń baslanıwı hám de Ózbekistannıń urısqa tartılıwı.
§17. Ózbekistan sanaatı hám awıl xojalıǵı front xızmetinde.
§18. Ózbekistanlılardıń fronttaǵı erligi hám qaharmanlıqları.
§19. Ózbekistan ilimi hám mádeniyatı—jeńis ushın xızmette.
Tórtinshi bap. Ózbekistannıń social-ekonomikalıq awhalı hám rawajlanıw mashqalaları (1945—1959-jıllar).
§20. Ózbekistan xalıq xojalıǵınıń urıstan keyingi awhalı.
§21. Zıyalılardıń repressiyaǵa ushırawı hám sovet jámiyetinde shaxsqa sıyınıwdıń áshkaralanıwı.
§22. Ózbekistanda sanaattıń bir tárepleme rawajlanıwı.
Besinshi bap. Ózbekistan turaqlı rawajlanıw dáwirinde (1959—1983-jıllar).
§23. Ózbekistannıń siyasiy turmısındaǵı ózgerisler hám de sovetlerdiń partiya organlarına baǵınıshlılšǵı.
§24. Ózbekistanda janılǵı hám taw-kán sanaatınıń payda bolıwı hám de xalıq milliy quramındaǵı ózgerisler.
§25. Ózbekistanda ekologiyalıq jaǵdaydıń awırlasıwı hám Aral qayǵısı.
Altınshı bap. Ózbekistanda sovet hákimiyatınıń krizisi hám ǵárezsizlik ushın háreketler (1984—1991-jıllar).
§26. Ózbekistanda paxta isi hám onıń aqıbetleri.
§27. Qayta qurıw siyasatı hám onıń krizisi. Ferǵana qayǵılı waqıyaları.
§28. Ózbekistan ǵárezsizlikke erisiw bosaǵasında.



Бесплатно скачать электронную книгу в удобном формате, смотреть и читать:
Скачать книгу Ózbekistan tariyxı, 10 klas, Rajabov Q., Zamonov A., 2017 - fileskachat.com, быстрое и бесплатное скачивание.

Скачать pdf
Ниже можно купить эту книгу по лучшей цене со скидкой с доставкой по всей России.Купить эту книгу


Скачать - pdf - Яндекс.Диск.




Теги: учебник на каракалпакском языке :: история :: Rajabov :: Zamonov :: 10 класс