Учебник по туркменскому языку для 10 класса на туркменском языке.
Фрагмент из книги:
Lingiwistika — latyn sözi bolup, lingua — dil, wistika öwrenýärin, ýagny dil hakdaky ylym, dil ylmy, dilçilik diýen manylary aňladýar.
Lingiwistika şu aşakdaky terminleri öz içine alýar: Grammatika, fonetika, orfografiya, orfoepiýa, leksika, affiks, suffiks, assimilýasiýa...
Şeýle hem lingiwistika grammatika bilen berk baglanyşyklydyr.
Grammatika — grekçe grammatike «ýazuw, harplar» diýmekdir.
TÜRKMEN DILINIŇ ELIPBIÝI.
Elipbiýi öwrenýän ylma grafiкa diýilýär. Ol ses bilen harplaryň gatnaşygyny öwredýär.
Türkmen halkynyň taryhynyň asyrlaryň jümmüşine uzalyp gidişi ýaly, onuň ýazuwunyň taryhy-da öz gözbaşyny iňňän gadymy döwürlerden alyp gaýdýar. Türkmenleriň nesilbaşçysy hasaplanylýän Oguz han zamanynda-da, biziň ata-babalarymyzyň hatly-sowatly bolandygy hakynda ylmy çaklamalar bar. Alymlaryň pikirine görä, şol döwürdäki oguz-türkmen elipbiýi soňra ulanyşdan galyp, onuň ençeme harplary tire-taýpalarymyzyň öz mallaryna basýan tagmalary gömüşinde biziň günlerimize çenli gelip ýetipdir. Orhon we Yeniseý derýalarynyň kenarlaryndan tapylandygy üçin bu ýazgylar ylymda «orhon-ýeniseý ýadygärlikleri» diýen at bilen öwrenilýär. VI—VII asyrlara degişli bolan bu ýazgylaryň dili häzirki zaman türkmen diline örän golaý. Biziň gadymy ata-babalarymyzyň şol ýadygärliklerde ýazylan elipbiýden giňden ulanandyklary sübhesizdir. Şeýle-de olar häzirki ylymda gadymy uýgur ýazuwy diýlip atlandyrylýan, dürli taryhy döwürlerde käbir başga elipbiýlerden peýdalanypdyrlar.
MAZMUNY.
§1. Lingiwistika barada maglumat.
Fonetika.
§2. Türkmen diliniň elipbiýi.
§3. Çekimli sesleriň dürs ýazuw kadalar.
II. Morfologiýa, leksika we sintaksis
§4. Goşma sözleriň ýazylyşy.
§5. Gysgaldylan goşma sözler we olaryň ýazuw düzgüni.
§6. Tirkeş sözler we olaryň ýazuw düzgüni.
§7. Dodak çekimlileriň ýazuw düzgüni.
§8. Çekimsiz sesler we olaryň toparlara bölünişi.
§9. Iki çekimsiz sesiň ýanaşyk gelşi.
§10. Sözleşikde iki hili aýdylýan sözleriň ýazuw düzgüni.
§11. Rus we ýewropa dillerinden giren sözler.
§12. Garaşsyzlykdan soňra dilimize giren sözler.
§13. Diliň öz içki kanunalaýyklygy esasynda dörän sözler.
§14. Baş harplaryň ýazuw düzgüni.
§15. Yasaýjy goşulmalaryň ýazuw düzgüni.
§16. Ses we şekil aňladýan sözleriň ýazylyşy.
§17. Käbir ýasaýjy goşulmalaryň ýazuw düzgüni.
§18. Düşüm, ýöňkeme we san goşulmalarynyň ýazylyşy.
§19. Sypat derejelerini ýasaýan goşulmalar.
§20. Sorag goşulmalarynyň ýazuw düzgüni.
§21. Ýer-ýurt atlarynyň ýazylyşy.
Goşmaça işlemek üçin gönükmeler.
Бесплатно скачать электронную книгу в удобном формате, смотреть и читать:
Скачать книгу Türkmen dili, 10 synp, Nazarowa G., Arazkeewa N., 2017 - fileskachat.com, быстрое и бесплатное скачивание.
Скачать pdf
Ниже можно купить эту книгу по лучшей цене со скидкой с доставкой по всей России.Купить эту книгу
Скачать - pdf - Яндекс.Диск.
Дата публикации:
Теги: учебник на туркменском языке :: туркменский язык :: Nazarowa :: Arazkeewa :: 10 класс
Смотрите также учебники, книги и учебные материалы:
Следующие учебники и книги:
- Ene dili, 4 synp, Kadyrow A., 2020
- Watan duýgusy, 6 synp, Sultanov H., Karşibaýew M., 2015
- Ruhyýet esaslary, 10-11 synp, Koçkarow W., Mahmudow O., Zamonow Z., 2017
- Türkmen dili, 9 synp, Arazow I., Latipow N., 2019
Предыдущие статьи:
- Türkmen dili, 8 synp, Arazklyçewa H., 2019
- Türkmen dili, 6 synp, Hanmatow M., Hanmatow A., Bozlyýew B., 2017
- Türkmen dılı, 7 synp, Hanmatow M., Hanmatow A., Razzakowa K., Söýunowa G., 2017
- Watan duýgusy, 5 synp, Sultanow H., Karşybaýew M., 2015